NGUYÊN NHÂN GÂY RA STRESS TÂM LÝ

NGUYÊN NHÂN GÂY RA STRESS TÂM LÝ rất đa dạng, dưới đây là một vài nguyên nhân hay gặp nhất.

Tìm hiểu về stress, stress tâm lý, stress sinh lý…

1. Nguyên nhân gây ra Stress tâm lý do yếu tố khách quan

– Môi trường tự nhiên: Các điều kiện về nhiệt độ, không khí (ô nhiễm), địa hình, thời tiết (thiên tai)…không thuận lợi đều có thể là nguyên nhân gây ra Stress tâm lý.

– Môi trường xã hội:

+ Cuộc sống gia đình – nguyên nhân gây ra Stress tâm lý khách quan:

Nguyên nhân gây ra Stress tâm lý từ phía gia đình thường gặp nhất trong các kích thích tạo nên Stress. Đó là những vấn đề liên quan đến kinh tế, tình cảm. Nhiều khi là sự kết hợp của cả hai. Yếu tố kinh tế như điều kiện sống thiếu thốn, nghèo túng, vỡ nợ.. Yếu tố tình cảm: Stress sẽ xảy ra khi có sự bất ổn.

Về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình: Giữa cha – mẹ, giữa cha mẹ – con cái, hoặc giữa con cái với nhau.

VD: ly hôn, tranh chấp, xích mích, bất hòa,…

Về vai trò của từng thành viên trong gia đình:

• Người cha: độc đoán, gia trưởng, thiếu gương mẫu, nghiện ngập, ma túy, phạm pháp, bỏ bê gia đình, lấy vợ lẽ,…
• Người mẹ: không chăm sóc con cái, mại dâm, nghiện, làm lẽ, lấy chồng khác,…
• Con cái: bị phân biệt đối xử giữa con trai – con gái, con chung – con riêng…

Hoặc khi chúng ta đối mặt với sự ra đi của người thân.

+ Công việc – nguyên nhân gây ra Stress tâm lý khách quan:

Theo một nghiên cứu của Viện nghiên cứu Stress Mỹ (AIS), 40% số người được hỏi cho rằng họ thường xuyên bị Stress do công việc.

• Áp lực phải thành công
• Bị thúc ép phải hoàn thành công việc đúng thời hạn
• Phong cách quản lý độc đoán
• Có sự thay đổi về phương thức quản lý, nhân sự, thay đổi cách làm việc
• Điều kiện làm việc không thỏa mãn nhu cầu của con người: an toàn, được giao lưu,…
• Không rõ ràng về vai trò cá nhân, mục tiêu cá nhân, trách nhiệm và mong đợi. Thiếu thông tin, thiếu sự phản hồi, không được hỗ trợ trong công việc.
• Xung đột trong các mối quan hệ tại nơi làm việc.
• Rơi vào tình trạng thiếu việc làm.

+ Các yếu tố xã hội khác là nguyên nhân gây ra stress tâm lý khách quan như:

• Vấn đề giao thông, thông tin liên lạc khó khăn, bất lợi.
• Vấn đề thay đổi nơi ở, mối quan hệ.
• Vấn đề quan hệ bạn bè không tốt, tình yêu tan vỡ, hay bị phụ bạc…

Tất cả những vấn đề trên đều có thể gây nên những bất an, lo lắng, xung đột trong cuộc sống.

2. Nguyên nhân gây ra Stress tâm lý do yếu tố chủ quan

Phản ứng của mỗi người với Stress không giống nhau. Trước cùng một tình huống, người này rơi vào trạng thái Stress, trong khi người khác có thể không. Do đó, các nhà nghiên cứu đã xác định các yếu tố có ảnh hưởng đến khả năng của một người khi phản ứng với Stress.

– Nguyên nhân gây ra stress tâm lý về mặt thể chất:

• Do những thay đổi trong cơ thể như dậy thì, mãn kinh,…
• Những người đang mắc bệnh giai đoạn cuối, bệnh mãn tính, bệnh nan y thường bị Stress cao hơn người không mắc bệnh.
• Người thường xuyên thiếu chất dinh dưỡng cũng có nguy cơ rơi vào trạng thái Stress nhiều hơn những người được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ.

– Về mặt tinh thần: Những  nguyên nhân gây ra Stress tâm lý về tinh thần có thể có trong hiện tại là:

• Do rối loạn nhận thức hoặc nhận thức sai lệch.

• Do những yếu tố liên quan đến vô thức như tâm linh, linh cảm, giấc mơ,…
• Do chủ thể đã từng gặp Stress thời thơ ấu, trong quá khứ. Dẫn đến tồn tại trong tiềm thức dấu ấn sâu đậm.

Một yếu tố quan trọng góp phần quyết định chủ thể có rơi vào Stress hay không đó là đặc điểm nhân cách của chủ thể đó. Nhân cách có mối liên hệ khăng khít với Stress.

Có 4 tuýp phản ứng nhân cách trước các nguyên nhân gây Stress tâm lý.

+ Tuýp I: Khi gặp Stress thường phản ứng một cách bùng nổ, giận dữ.

Những người thuộc nhân cách nhóm này thường có các đặc điểm:.

• Có cảm giác khẩn cấp về thời gian, không kiên nhẫn, thường hấp tấp.
• Luôn có xu hướng làm mọi việc một cách vội vã
• Luôn bị cuốn hút vào công việc
• Luôn cầu toàn, bảo thủ, ganh đua, hiếu thắng, dễ bị kích thích.
• Luôn tham vọng, thích tìm tòi, tích cực trong công việc
• Luôn mong muốn hoàn thành mọi việc tốt hơn người khác.

+ Tuýp II: Khi gặp Stress thường hay thất vọng, các phản ứng thường bị che dấu đi. Các phản ứng chỉ diễn ra trong đời sống nội tâm. Tuýp này dễ dẫn tới giảm thiểu miễn dịch, giảm Immunoglobulon. Vì vậy mà tuýp này dễ mắc bệnh nhiễm trùng và có thiên hướng bị ung thư.

+ Tuýp III: Khi rơi vào trạng thái Stress thường im lặng, không có phản ứng gì. Hậu quả là làm giảm Calci máu, giảm các yếu tố vi lượng. Vì vậy tuýp này chóng già và dễ bị trầm cảm.

+ Tuýp IV: Trước các tác động của Stress thường bình tĩnh, tự tin, tự khẳng định mình. Do vậy, tác động của Stress thường không gây ra những biến đổi đáng kể về tâm lý và sinh lý. Tuýp này có khả năng thích nghi cao trước các tác động của Stress.